Myofasciale pijn en Triggerpoints

Myofasciale pijn is een veel voorkomende oorzaak van spierpijn en iedere spier in het lichaam kan deze pijn veroorzaken. Het verwijst naar klachten van het bewegingsapparaat, die gepaard gaan met uitstralende pijn en verlies van spierfunctie. Myofasciale pijn varieert van een zwaar, zeurend of drukkend gevoel tot een doof of tintelend gevoel, maar kan ook zeer heftig en stekend zijn. Hoewel de klachten voor de patiënt zeer reëel zijn, kan de arts of specialist vaak geen oorzaak vinden. Ook radiologisch onderzoek of bloedonderzoek brengen geen ‘echte ziekten’ aan het licht. Myofasciale pijn wordt door de meeste artsen niet herkend en dus ook niet als zodanigbehandeld. Iemand met myofasciale pijn kan daardoor verstrikt raken in een woud van artsen en behandelaars, zonder van de pijn af te komen.

Myofasciale pijn wordt veroorzaakt door myofasciale triggerpoints. Het opmerkelijke is dat deze triggerpoints zich vaak op een heel andere plaats bevinden als waar de pijn gevoeld wordt. Wel is het zo dat niet iedere spier een vast omschreven uitstralingsgebied heeft, waar de myofasciale pijn zich manifesteert. Een speciaal geschoolde therapeut herkent de pijnklachten van de patiënt en kan het betreffende triggerpoint opsporen. Druk op het triggerpoint geeft vaak de voor de patiënt herkenbare uitstralende pijn.

Hoe ontstaat een myofasciaal triggerpoint?
Ze kunnen ontstaan door tal van oorzaken waaronder stress, overbelasting, verwondingen, alcohol of chemische stoffen. Het menselijke lichaam bouwt de triggerpoints dus willekeurig en onwillekeurig op, dit wil dus zeggen dat ieder menselijk lichaam triggerpoints heeft, maar daar niet altijd last van hoeft te hebben. Dit heeft te maken met actieve triggerpoints, en latente triggerpoints (slapende, dus niet actieve triggerpoints). Een voorbeeld hiervan is, iemand heeft een latente triggerpoint in zijn of haar nek zitten, en door een kop staart botsing wordt die latente triggerpoint geactiveerd, en kan of gaat een pijn signaal afgeven naar de daarbij behorende pijn gebieden. Door triggerpoint-massage kan pijn worden verlicht en kunnen de functies van verzwakte lichaamsdelen weer verbeteren.

Hoe ziet een triggerpoint er uit?
Een spier is opgebouwd uit afzonderlijke spiervezels. In de normale russtand is een spiervezel noch uitgerekt, noch samengetrokken. Wanneer een overbelaste spier door een microscoop wordt bekeken, blijkt dat een aantal spiervezels op een bepaald punt meer zijn samengetrokken dan in het omringende gebied. Dit zijn triggerpoints. Hierdoor ontstaat een lokale verdikking en slechte doorbloeding waardoor afvalstoffen zich ophopen en vervolgens samenkleven. Aanvoer van voedingsstoffen wordt hierdoor moeilijk en afvalstoffen kunnen niet gemakkelijk worden afgevoerd. De bundel van spiervezels waarin het triggerpoint zich bevindt, wordt samengetrokken en is voelbaar als een strakke band in de spier. De spier raakt verkort en slechter doorbloed. In deze toestand zal gebruik van de spier leiden tot uitputting en pijn: hij raakt verzwakt. Triggerpoints houden het overige deel van de spiervezel op grote spanning.

Van buitenaf zijn triggerpoints voelbaar als pijnlijke harde bobbeltjes of strengetjes. Wanneer je er flinke druk opgeeft, kan dit een uitstralende pijn opwekken in een ander deel van het lichaam. Elk triggerpoint heeft een uitstralingsgebied dat in veel gevallen een ander gebied bestrijkt dan de plek van het triggerpoint zelf. Veel spanning in de monnikskapspier, kan leiden tot hoofdpijn.

Samen met de patiënt wordt gekeken door welke factoren in het dagelijkse leven de triggerpoints in stand gehouden worden. Klachten onderhoudende factoren kunnen zijn:

  • mechanische stress: slechte werkhouding of werkmethoden, eenzijdige belasting maar ook bijvoorbeeld knellende kleding;
  • voeding: bijvoorbeeld vitamine tekort, te hoog alcoholgebruik, roken, slecht eten, te weinig drinken;
  • bepaalde interne aandoeningen: suikerziekte, schildklierproblemen, orgaanproblemen;
  • psychologische factoren: stress, angst, depressie, niet reële gedachten over de klachten;
  • chronische infecties